Wat is incontinentie?

Incontinent zijn betekent dat urine of ontlasting niet opgehouden kan worden. Bij onvrijwillig urineverlies wordt gesproken van urine-incontinentie. Incontinentie voor ontlasting wordt fecale incontinentie genoemd. Er zijn ook mensen die incontinent zijn voor zowel urine als ontlasting; dit heet dubbele incontinentie.

Vormen van urine-incontinentie
Er zijn verschillende vormen van incontinentie die ieder hun eigen oorzaak hebben. Om urine-incontinentie goed te kunnen behandelen, is het belangrijk dat bekend is welke vorm van urine-incontinentie iemand heeft. Er wordt onderscheid gemaakt tussen inspanningsincontinentie, aandrangincontinentie en overloopincontinentie.

Oorzaken zijn bijvoorbeeld verslapte bekkenbodem- of blaasspieren door een zwangerschap of bevalling of een verzakking van de baarmoeder of blaas. Ook overgewicht heeft extra druk op de blaas tot gevolg. Bij mannen kan soms inspanningsincontinentie ontstaan na een operatie van de prostaat.

Overige oorzaken van aandrangincontinentie zijn: een blaasontsteking, bepaalde medicijnen of een probleem met de aansturing vanuit de hersenen, bijvoorbeeld als gevolg van een herseninfarct.

Oorzaken van overloopincontinentie zijn een vergrote prostaat of gezwellen in de eierstokken. Diabetes of bepaalde medicijnen kunnen de functie van de spier in de blaaswand verminderen.

Het zorgprogramma incontinentie is voor alle patiënten met incontinentie die onder behandeling zijn van de huisarts en voldoen aan de criteria. U kunt aan uw huisarts vragen of dit voor u van toepassing is.
 
Wanneer u als patiënt deelneemt aan het zorgprogramma incontinentie wordt u begeleid en ondersteund door een fysiotherapeut. Doel van dit programma is om u als patiënt (beter) om te leren gaan met de incontinentie en de gevolgen hiervan voor het dagelijkse leven, zodat de kwaliteit van uw leven verbetert.

Waaruit bestaat de behandeling?
De behandeling door de (bekken)fysiotherapeut bestaat uit uitgebreide (mictie)adviezen, blaastraining en bekkenbodemoefeningen. Het uitleg geven en de bewustwording van de bekkenbodem is essentieel voor het effect van de oefeningen. Patiënten kunnen aanvullend ook psychosomatische fysiotherapie krijgen, zeker in geval van hypertonie van de bekkenbodem (ontspanningsoefeningen).

Bij de bekkenfysiotherapeut kan de behandeling uitgebreid worden met inwendig behandelen zoals myofeedback, electrostimulatie en ballontherapie. De bekkenfysiotherapeut maakt gebruikt van de Prafab vragenlijst om de ernst van de incontinentie en de impact op het dagelijks leven vast te stellen.

De apotheek verzorgt het incontinentiemateriaal.

De diëtist zal met beweeg- en voedingsadviezen overgewicht proberen te behandelen. Daarnaast zal zij proberen het eetpatroon te normaliseren, indien mensen hun inname hebben aangepast om toiletdrang te voorkomen.